Oryginalny tekst tego artykułu powstał w listopadzie 2017 roku. Od tego czasu był to najczęściej odwiedzany wpis na naszym blogu! Bardzo się cieszymy, że świadomość zagrożeń wzrasta oraz że bezpieczeństwo w pracy zaczyna być priorytetowa kwestią. To, co również bardzo się zmieniło na przestrzeni tych lat to temat kontroli sprzętu SOI – kiedyś był pomijany, obecnie to podstawa (więcej o kontroli można poczytać tutaj). Wychodząc naprzeciw nowym, bardziej świadomym pracownikom wysokościowym, postanowiliśmy artykuł zaktualizować na miarę roku 2022.

Sprzęt ochrony indywidualnej

Bezpieczna praca na dachu wymaga sprzętu ochrony indywidualnej – bez wyjątków. Zaczynając od strony pracownika podstawą są szelki lub uprząż oraz kask (hełm) przemysłowy.

Szelki lub uprząż muszą mieć punkt (lub 2 punkty) wpięcia zgodne z normą EN 361. Są to te punkty na wysokości klatki piersiowej i / lub pleców. Owe punkty to podstawa, służą do ochrony przed upadkiem z wysokości i przy pracy na dachu są kluczowe. Dlatego też nie ma opcji, aby brać pod uwagę tylko uprząż biodrową, a tym bardziej uprząż wspinaczkową.

Kask (hełm) do pracy na wysokości od innych przemysłowych (EN 397) różni się głównie 4 punktowym systemem mocowania. Czyli pasek podbródkowy nie może być zamocowany do skorupy za pomocą jedynie 2 punktów, konieczne są 4. Warto też pomyśleć o wygodzie, gdyż bardzo ciężko zmotywować się do noszenia ciężkiego, niewygodnego hełmu przemysłowego.

Praca na dachu – jedna czy dwie liny?

W kontekście pracy z linami mowa jest zazwyczaj o 2 linach – roboczej i asekuracyjnej. Jak same nazwy wskazują robocza lina służy do przemieszczania się (dostępu), asekuracyjna – do ochrony przed upadkiem. Skupmy się na bezpiecznej pracy na dachu zwanym „dachem chodzonym”. Sformułowanie „dach chodzony” usłyszeliśmy od naszych kursantów-dekarzy i uważamy je za bardzo trafione 🙂 Dach chodzony to taki, którego nachylenie jest na tyle niewielkie, że można na nim bez problemu chodzić, bez obciążania liny. W takiej sytuacji za dostęp (przemieszczanie się) odpowiedzialne są nasze nogi, a nie lina robocza. Natomiast za ochronę przed upadkiem z wysokości odpowiedzialna jest już standardowo lina asekuracyjna. Spełni ona swoją rolę w razie potknięcia bądź upadku. Podsumowując, na dachu „chodzonym” używamy 1 liny asekuracyjnej, a lina robocza jest niepotrzebna. Powinno być to oczywiste, ale warto podkreślić, że do pracy na wysokości używamy tylko lin półstatycznych (zwanych też czasem statycznymi), nigdy dynamicznych!

Przyrządy autoasekuracyjne

Ostatnim elementem w tej układance jest autoasekuracja, którą łączymy szelki pracownika z liną. Przyrządy autoasekuracyjne (EN 353) wpięte w linę poruszają się po niej swobodnie w górę i w dół. W momencie upadku czy potknięcia przyrząd blokuje się na linie i powstrzymuje upadek. Są różne typy przyrządów askuracyjnych, większość z nim działa na zasadzie zaciskających się mimośrodowo krzywek. Są to np. Monitor Beala, Back Up Konga czy Swing Edelweiss. Na innej zasadzie opiera się mechanizm czy Asap Locka Petzla. Istnieją też gotowe zestawy lina + przyrząd z amortyzatorem.

Podsumowanie

Ten tekst nie jest oczywiście żadnym kompendium wiedzy ani nie wyczerpuje tematu bezpiecznej pracy na dachu. Natomiast mam nadzieję, że okaże się pomocny dla osób pracujących na dachach, dla kominiarzy, dekarzy czy montażystów fotowoltaiki. Osoby, które chcą kompleksowo przygotować się do bezpiecznej pracy na dachach zachęcamy do skorzystania z naszej oferty szkoleń.